Từ lâu, Trà Xanh Ướp Hoa Sen đã trở thành “đặc sản” của vùng đất Thủ đô Hà Nội. Trước đây, việc thưởng thức Trà ướp sen chỉ dành cho dòng dõi quý tộc. Ngày nay, trà ướp sen đã trở thành một hình ảnh gắn liền với văn hóa của người dân phố cổ.
Trà Xanh Ướp Hoa Sen, “đặc sản” của vùng đất Thủ đô Hà Nội Ảnh: Sưu tầm
Biết bao năm trôi qua, trà ướp sen đã đi vào tâm khảm của những người con nơi đây, trà ướp sen mang cả tâm hồn người dân Việt.
Trà Xanh Ướp Hoa Sen là gì?
Là một loại trà xanh được ướp với gạo sen hoặc trong những nụ hoa Sen, một đặc sản của vùng đất Quảng Bá, Tây Hồ - Hà Nội. Vị trà tiền chát hậu ngọt và hương thơm dịu của nhụy sen Tây Hồ tạo nên một tuyệt phẩm không một loại trà nào có thể sánh được.
Cách sản xuất Trà Xanh Uớp Hoa Sen?
Bông Sen thu hái phải là những bông sen hái từ lúc sáng sớm khi bông sen còn đang hứng sương.
Phải hái sen đúng khung giờ thì mới cho ra trà sen trọn vị - Ảnh: Sưu tầm
Thuận theo đồng hồ sinh học của loài Sen, cứ 5h-7h là Sen mở búp để thu lấy cái tinh túy của đất trời, vì thế chỉ có thể hái Sen ướp trà trong khoảng thời gian này. Ngay từ sáng sớm tinh mơ, những người hái Sen đã hối hả chống thuyền đi hái.
Công việc hái Sen còn phụ thuộc ít nhiều vào thiên nhiên, nếu trời mưa buổi sớm thì coi như lứa Sen nở trong ngày đó sẽ không cho chất lượng tốt nhất nữa vì nước mưa rơi vào sẽ làm ảnh hưởng đến chất lượng của hương thơm trong bông Sen. Thêm nữa, vào những ngày nắng ráo, Sen tỏa hương thơm hơn nhiều so với ngày u ám nhiều mây.
Có 2 cách làm Trà Xanh Ưóp Hoa Sen được ngon:
Cánh thứ nhất là trực tiếp cho trà vào trong nụ sen: Ướp Sổi
Đó là sáng sớm, khi trời vừa hửng sáng, người ta đi hái về những bông Sen tươi mới, rồi mang vào trong và ướp ngay. Vào thời điểm này, Sen chưa mở búp, vì thế hương thơm của nó được lưu giữ hoàn toàn trong hoa.
Ướp sổi là cách cho trà trực tiếp vào trong nụ sen rồi buộc kín lại - Ảnh: Sưu tầm
Người ướp Trà nhẹ nhàng lột từng cánh hoa, từ ngoài vào trong, cứ lột như vậy đến khi thấy đã có được một cửa nhỏ có thể cho Trà khô đã được sao sẵn vào. Và Trà xanh phải chọn loại có lá rộng, búp non. Người ta cho từng ít một cho đến khi đầy cả bông Sen, rồi chỉnh lại từng cánh Sen cho tới khi bông Sen trở về hình dạng ban đầu, lúc này người ta gọi nó là “bông trà”. Sau đó buộc kín cả búp sen lại bằng lá Sen rồi cắm bông trà vào xô nước, để từ một đến hai ngày.
Sáng hôm sau khi mặt trời lên chếch chếch, lấy từng bông Sen đã được ướp Trà từ chiều hôm trước, tãi Trà ra, cho vào ấm, thưởng thức cái tươi mới của trà hoa Sen. Cách này không bảo quản được lâu và thường là khi mở bông ra thì phải uống luôn. Vì vậy các nhà làm trà đã nghĩ thêm cách bảo quản là để vào ngăn đông để giữ bông Sen trong thời gian dài.
Những "bông trà" đươc gói kín trong lá sen - Ảnh: Sưu tầm
Ngày nay việc đi thuyền ra đầm để ướp từng bông Sen dường như không còn được dùng nữa. Công việc ướp Trà và Sen phải kết thúc trước buổi tối, khi còn ánh sáng đủ mạnh để tìm ra các bông Sen, vì thế dường như cả buổi như vậy chỉ đủ thời gian để ướp được vài chục bông. Chất lượng của Trà Xanh Uớp Hoa Sen cũng phụ thuộc vào thiên nhiên, vào những đêm mưa rào, dù được bọc bởi lá Sen nhưng chất lượng không thể như những ngày nắng ráo
Cách ướp trà hoa sen: sao khô
Đây là cách thức ướp trà sen cầu kỳ, đòi hỏi rất nhiều công sức từ người làm nhưng thành quả thì không thể tuyệt vời hơn. Những chén trà sen từ cách này không bị ngai ngái, nồng vị như cách ướp trên, mà chỉ đưa lại hương thơm thoang thoảng, thư thái mà có lẽ chỉ những người thực sự yêu trà và tinh tế mới cảm nhận được. Ngoài ra, trà ướp theo cách này còn có thể sử dụng lâu dài.
Ướp trà sao khô bằng cách lột lấy phần gạo sen là ướp chung với trà đã sao khô - Ảnh: Sưu tầm
Thay vì trực tiếp cho chè vào trong bông hoa, cách ướp trà này sử dụng gạo của hoa sen để ướp trà. Gạo sen là phần lưu hương thơm đượm nhất của cả bông, chính vì thế, khi ướp kèm gạo sen, các cánh trà sẽ đượm hương mà không lẫn vị ngái ngái của cánh sen.
Người làm Trà Xanh Ướp Hoa Sen cần tỉ mẩn tách gạo ra khỏi từng bông sen, sau khi tách xong, sàng lọc loại bỏ các tạp chất để thu được gạo sen tinh khiết. Dùng mâm đồng, hoặc giấy nến trải một lớp gạo sen xuống dưới, rồi rải một lớp trà lên trên, rồi lại một lớp gạo sen…cứ thế cho tới hết gạo sen, sau cùng phủ một lớp giấy bản lên trên.
Gạo sen dùng để ướp trà - Ảnh: Sưu tầm
Ướp trong vòng từ 18-24 giờ tùy thuộc độ ẩm của gạo sen, sau đó, mang ra sao khô. Truyền thống, những trà nhân sử dụng giấy nến, trải trên mâm đồng rồi dùng bếp củi để sao khô trà, nhưng hiện nay, nhiều người dùng máy sấy để sấy khô.
Để có những ấm trà đượm hương, người ta có khi ướp tới 5-6 lần để mỗi cánh trà đều đượm hương sen và lưu giữ lâu hơn. Trà sen làm theo cách này thường khá tốn kém, chưa kể tới giá trà dùng để ướp thường đắt đỏ, mà làm 1 kg trà sen khô thường mất tới cả ngàn bông hoa sen (để đủ gạo sen ướp trà), nên chi phí cũng không hề rẻ.
Nước trà xanh vàng thơm dịu, hương lưu dai dẳng và ngọt hậu thanh, tinh khiết
Đặc trưng, hương vị của Trà Ướp Hoa Sen?
Vị trà tiền chát hậu ngọt và hương thơm dịu của nhụy sen Tây Hồ tạo nên một tuyệt phẩm không một loại trà nào có thể sánh được. Nước trà xanh vàng thơm dịu, hương lưu dai dẳng và ngọt hậu thanh, tinh khiết như mang trong mình cả một buổi sáng đầy sương, se lạnh và trong veo của trời thu Hà Nội.
Cách pha Trà Xanh Ướp Hoa Sen?
- Cách pha trà sen chuẩn nhất chính là sử dụng nước sôi khoảng 90 độ C
- Tráng nóng bình trà và chén trước,
- Cho khoảng 5gr Trà Xanh Ướp Hoa Sen vào ấm, đổ 250ml nước sôi vào
- Ủ từ 1 – 2p rồi rót ra chén thưởng thức
- Những lần ủ trà sau có thể kéo dài thêm so với lần 1 khoảng 10 giây, nhưng khi nào uống mới chế nước thêm. Bạn có thể uống tới 5-6 nước mà vẫn đẫm vị.
