Trà là thức uống phổ biến và là một phần quan trọng trong văn hóa nước Nga. Thức uống thường được phục vụ nóng hoặc lạnh, dùng kèm với món tráng miệng vào cuối bữa ăn hoặc buổi xế chiều. Ngoài ra, văn hóa uống trà kiểu Nga còn có nhiều điều đặc biệt thú vị từ lịch sử hình thành, cách pha đến phong cách thưởng thức.
1. Lịch sử và hành trình du nhập vào Nga của trà
Trà du nhập vào Nga lần đầu tiên vào năm 1638 dưới hình thức là một tặng phẩm của Khả hãn Mông Cổ dành cho Sa hoàng Michael I. Đến năm 1679, Nga ký hiệp ước nhập khẩu trà từ Trung Quốc qua đoàn lữ hành lạc đà để đổi lấy lông thú. Lúc bấy giờ, giao thương khó khăn khiến giá thành của trà rất cao và đây được xem là xa xỉ phẩm chỉ dành cho hoàng gia, những tầng lớp giàu có.
Trong giai đoạn đầu du nhập, trà được xem là xa xỉ phẩm chỉ dành cho hoàng gia, những người giàu có (Ảnh: sưu tầm)
Đến năm 1689, Hiệp ước Nerchinsk được ký kết đã chính thức hóa chủ quyền của Nga với Siberia, đồng thời đánh dấu sự ra đời của Trà lộ giữa Nga và Trung Quốc. Theo hiệp ước Nerchinsk và hiệp ước Kyakhta ký kết năm 1727, Nga sẽ tăng cường đoàn lữ hành sang Trung Quốc để mua trà thông qua các đại lý nhà nước.
Đến năm 1786, Catherine Đại đế thiết lập lại việc nhập khẩu trà thường xuyên bằng đoàn lạc đà với dạng lá trà và bánh trà. Nhờ đó, giá thành trà được giảm đáng kể và trở nên phổ biến với mọi tầng lớp người dân.
Trà dần trở nên phổ biến hơn với mọi tầng lớp người dân nhờ chính sách nhập khẩu của Catherine Đại đế (Ảnh: sưu tầm)
2. Những thức trà được người Nga ưa chuộng
Hiện tại, Nga có 2 loại trà được ưa chuộng bậc nhất là bánh trà (Плиточный чай) và trà đen/hồng trà (черный чай). Ngoài ra, trà xanh cũng dần trở nên phổ biến hơn tại đất nước này. Đáng chú ý là loại trà truyền thống của Nga mang tên Russian Caravan. Loại trà này có hương khói đặc trưng sau khi oxy hóa từ trà oolong miền nam Trung Quốc hoặc trà oolong Formosa Đài Loan.
Russian Caravan là loại trà truyền thống của Nga gắn với lịch sử giao thương bằng lạc đà (Ảnh: sưu tầm)
3. Cách pha & dụng cụ pha trà đặc trưng của nước Nga - Samovar
Dụng cụ pha trà truyền thống của người Nga là Samovar (самовар). Bình được làm bằng kim loại và dùng để đun sôi nước. Bên trong bình có khoang chứa than, củi để đun sôi và làm ấm trà, một số sản phẩm hiện đại được sử dụng điện. Cốc trà phục vụ trong buổi tiệc thường có thêm một dụng cụ dễ cầm và không bị nóng gọi là Podstakannik.
Samovar (самовар) - dụng cụ pha trà truyền thống của Nga (Ảnh: sưu tầm)
Về quy trình pha trà, người Nga khá cầu kỳ và tỉ mỉ trong các công đoạn. Sau đây là 4 bước cơ bản trong quy trình pha trà truyền thống của Nga:
- Bước 1 (chuẩn bị Kipyatok): Đun sôi nước bằng Samovar với số lượng đủ dùng cho cả bữa tiệc trà. Nước nóng dùng pha trà được gọi là Kipyatok.
- Bước 2 (chuẩn bị Zavarka):
- Tráng ấm trà bằng nước sôi.
- Khi ấm trà vẫn còn nóng thêm vào 3 thìa canh trà, đậy nắp lại để hơi nóng làm dậy trà.
- Sau khoảng 5 - 10 giây, rót nước sôi vào ấm trà.
- Thêm 2 muỗng canh mứt dâu tây vào ấm trà (tùy thích).
- Bước 3 (hãm trà): Hãm trà trong ít nhất 15 phút, đặt ấm trà trên bình Samovar để giữ nóng.
- Bước 4 (phục vụ trà): Rót trà ra tách, thêm nước nóng/sữa/đường hoặc các chất tạo ngọt và thưởng thức.
Một cách pha trà khác được người Nga áp dụng là: pha nửa lạng trà trong ấm, thêm nước sôi, mứt và giữ trà tối đa 3 giờ. Cách pha này giúp nước trà trở nên đậm đặc và có hương vị nồng nàn.
Quy trình pha trà của người Nga khá cầu kỳ và tỉ mỉ (Ảnh: sưu tầm)
4. Văn hóa thưởng trà của người Nga
Trong văn hóa Nga, nữ gia chủ sẽ là người làm chủ buổi tiệc trà và rót Zavarka vào cốc cho khách. Trong đó, trà được phục vụ cho khách gọi là Zavarka. Nước trà có thể pha loãng bằng nước nóng từ bình Samovar hoặc thêm chanh, mứt, mật ong tùy theo khẩu vị từng người. Bữa tiệc trà ở Nga thường dùng bánh ngọt Syrniki – một loại bánh kếp phô mai ăn kèm với mứt hoặc bánh quy.
Nữ gia chủ sẽ là người làm chủ buổi tiệc trà và rót Zavarka vào cốc cho khách (Ảnh: sưu tầm)
Ngày nay, trà vẫn được phục vụ phổ biến trong các dịp lễ hội ở Nga. Tuy các sản phẩm trà túi lọc dần được thay thế vì sự tiện lợi nhưng phương pháp pha trà truyền thống bằng Samovar vẫn luôn là biểu tượng của văn hóa Nga.
Đồng hành cùng tình yêu trà, Plantrip Cha là địa chỉ uy tín để bạn chọn mua các sản phẩm trà chất lượng đến từ những vùng trà nổi tiếng tại Việt Nam và thế giới. Thương hiệu chuyên cung cấp các sản phẩm trà thưởng thức thượng hạng, trà nguyên liệu pha chế và các loại trà cụ độc đáo. Các sản phẩm trà từ Plantrip Cha đều đạt chuẩn chất lượng với hương vị nguyên bản đặc trưng, hứa hẹn sẽ mang đến cho bạn những cảm nhận trọn vẹn khi thưởng thức!
