Ấm tử sa là dụng cụ pha trà nổi tiếng, được làm từ đất nung vùng Nghi Hưng, Trung Quốc. Dụng cụ được giới sành trà ưa chuộng bởi có khả năng giữ nhiệt tốt, góp phần gia tăng hương vị của các loại trà. Ấm tử sa còn chinh phục người thưởng trà bằng vẻ đẹp trầm ổn, thanh tao, kiểu dáng phong phú và rất nhiều những giá trị khác. Bạn hãy cùng Plantrip Cha khám phá chi tiết hơn về trà cụ đặc biệt này qua bài viết ngay sau đây nhé!
1. Ấm tử sa là gì? Nguồn gốc ấm tử sa
Ấm tử sa là dụng cụ pha trà được làm bằng đất sét, nung ở nhiệt độ cao và không tráng men. Loại ấm này có nguồn gốc từ vùng Nghi Hưng (Giang Tô, Trung Quốc) - nơi có nguồn cát tím/tử sa hoặc sét tím/tử nê chất lượng. Theo các tài liệu khảo cổ, ấm tử sa đã xuất hiện từ thời nhà Tống và bắt đầu nổi danh vào thế kỷ 15.
Ấm tử sa là loại ấm dùng để pha trà được làm bằng đất nung ở nhiệt độ cao và không tráng men (Ảnh: sưu tầm)
Khác với những loại ấm thông thường, ấm tử sa được làm bằng phôi đất mềm, trải qua quá trình tạo hình thủ công cầu kỳ, khéo léo. Sau đó, ấm được nung ở nhiệt độ cao để trở nên bền chắc như sứ. Đặc biệt, ấm có độ xốp, khả năng giữ nhiệt tốt và chứa các khoáng chất vi lượng giúp trà dậy hương, trở nên thơm ngon, đặc trưng hơn.
Là ấm đất nung không tráng men, ấm tử sa có khả năng hấp thụ và lưu giữ hương trà. Qua nhiều năm và khi đã sử dụng đủ lâu, chỉ cần châm nước sôi vào, ấm sẽ “tự thân” tỏa hương của loại trà thường dùng. Đó là lý do những người chơi trà và sưu tập ấm thường chỉ dùng một chiếc ấm tử sa để pha một loại trà nhất định.
Ấm tử sa được yêu thích đặc biệt nhờ khả năng giữ nhiệt, giúp trà dậy hương, trở nên thơm ngon, đặc trưng hơn (Ảnh: sưu tầm)
2. Nghệ nhân Cố Cảnh Chu - Người nâng tầm giá trị ấm tử sa
Nghệ nhân Cố Cảnh Chu (1915 – 1996) được xem là người thầy vĩ đại, có tầm ảnh hưởng to lớn đến quá trình tái thiết, phát triển nghệ thuật ấm tử sa. Ông bắt đầu theo đuổi sự nghiệp làm gốm thủ công từ năm 18 tuổi. Nhờ sự chăm chỉ, tài hoa, chỉ sau 2 năm, ông đã trở thành thợ thủ công giỏi có tiếng ở vùng Nghi Hưng. Ông là nghệ nhân có tầm ảnh hưởng lớn trong giới “tử sa trà đạo” tại Trung Quốc và các nước Đông Nam Á.
Cố Cảnh Chu là nghệ nhân nổi tiếng có tầm ảnh hưởng to lớn đến quá trình tái thiết, nâng tầm giá trị ấm tử sa (Ảnh: sưu tầm)
Với sự tài hoa và kỹ thuật xử lý đầy tinh tế, các tác phẩm của Cố Cảnh Chu luôn được đánh giá cao về giá trị nghệ thuật, thẩm mỹ lẫn tính ứng dụng. Bên cạnh đó, ông cũng tham gia đào tạo nhiều thế hệ học trò nối tiếp sự nghiệp chế tác ấm tử sa như: Từ Hán Đường, Lý Cảnh Hồng, Cao Hải Dần, Thẩm Cự Hoa,…
3. Chiếc ấm tử sa đắt nhất thế giới
Những chiếc ấm tử sa đắt nhất thế giới không phải được định giá qua tính ứng dụng hay khả năng tác động đến hương vị của trà mà được quyết định bởi tính nghệ thuật và giá trị sưu tầm. Đến thời điểm hiện tại, chiếc ấm tử sa đắt nhất thế giới đang thuộc về chiếc ấm Đề Bích Thạch Biều sản xuất năm 1948 của nghệ nhân Cố Cảnh Chu.
Chiếc ấm tử sa đắt nhất thế giới với giá 2 triệu USD của nghệ nhân Cố Cảnh Chu (Ảnh: sưu tầm)
Tác phẩm là sự kết hợp tài tình của nghệ thuật làm ấm đất, thư pháp, vẽ tranh và triện khắc. Vào năm 2010, tại phiên đấu giá được tổ chức bởi China Guardian, chiếc ấm đã được bán với mức giá 2 triệu USD. Đến năm 2013, một chiếc ấm tử sa dáng Thạch Biều khác của Cố Cảnh Chu sản xuất năm 1943 đã được bán với giá 1.32 triệu USD.
4. Làm sao để mua được ấm tử sa thật?
Nhờ nguồn đất tốt, thợ giỏi và lịch sử lâu đời, thành phố cổ Nghi Hưng (Trung Quốc) là nơi để bạn mua được các loại ấm tử sa chất lượng. Tất nhiên, không phải ai cũng có điều kiện vượt quãng đường xa xôi để tìm mua chiếc ấm uống trà “chính hiệu” Nghi Hưng. Vì vậy, những tiệm trà Trung Quốc lớn, lâu đời ở Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh là gợi ý thích hợp hơn cả.
Sản phẩm ấm tử sa Nghi Hưng thật thường có giấy chứng nhận của nghệ nhân và giá bán cũng rất cao. Những loại ấm này thường được mua với mục đích sưu tầm, trưng bày. Thêm một sự lựa chọn khác dành cho người yêu trà là các loại ấm tử sa được sản xuất từ những vùng khác của Trung Quốc. Đây là những sản phẩm có chất lượng khá tốt, được nhiều người Việt lựa chọn và có giá bán dao động từ 500.000 - 1.500.000 VNĐ/chiếc.
Các sản phẩm ấm tử sa Nghi Hưng thật thường có giấy chứng nhận của nghệ nhân để khách hàng yên tâm khi chọn mua (Ảnh: sưu tầm)
Với vẻ đẹp dung dị, thanh thoát và khả năng chuẩn chỉnh hương vị nước trà, ấm tử sa là trà cụ được giới sành trà yêu thích và mong muốn sở hữu. Sản phẩm danh tiếng hứa hẹn sẽ mang đến cho bạn những khám phá sâu sắc về nghệ thuật trà để thêm yêu những khoảnh khắc thư thái khi đồng hành cùng thú vui tao nhã.
Tuy nhiên, quan trọng hơn cả là chất lượng trà với hương vị nguyên bản - thứ được ví như “tinh hoa đất trời” có khả năng xâm chiếm tâm trí người thưởng thức. Plantrip Cha chuyên cung cấp các sản phẩm trà chất lượng đến từ những vùng trà nổi tiếng tại Việt Nam và thế giới. Đa dạng nhiều loại sản phẩm như trà nguyên liệu, trà thưởng thức. Sản phẩm chất lượng, hương vị thơm ngon hứa hẹn sẽ mang đến Khách hàng cảm nhận trọn vẹn khi thưởng thức.
