Khi được hỏi về hương vị của tách trà xanh vừa uống, bạn có cảm thấy bối rối khi muốn diễn đạt chính xác những gì mình cảm nhận? Câu trả lời chắc hẳn sẽ khác nhau ở mỗi người như: hương thơm thanh khiết, tươi mới, vị chát nhẹ hoặc ngọt dịu, lắng sâu,... Bài viết sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về từng nốt hương, mùi vị của trà để có thể diễn đạt chuẩn xác hương vị của thức trà yêu thích.
1. Khám phá những yếu tố chính làm nên hương vị của trà
Hương vị của từng thức trà được quyết định bởi rất nhiều yếu tố, từ giống trà, thành phần dưỡng chất đến kỹ thuật sản xuất, phương pháp lên men, độ tươi của lá và cách pha trà. Ngoài ra, điều kiện bảo quản và chất lượng nước pha trà cũng có ảnh hưởng lớn đến hương vị của ấm trà mà bạn vừa pha. Chính vì thế, cùng một loại trà có thể cho ra nhiều hương vị khác nhau. Đó cũng là lý do bạn cần hiểu rõ hơn về hương vị để chọn được loại trà phù hợp và có thể cảm nhận được những tầng hương nhỏ nhất.
Hương vị của mỗi loại trà được quyết định bởi nhiều yếu tố từ nguyên liệu, quá trình lên men, phương pháp bảo quản đến cách pha (Ảnh: sưu tầm)
2. Các thuật ngữ miêu tả hương vị trà chuẩn chỉnh
Hương vị của trà có thể được mô tả theo nhiều cách. Nội dung bài viết đề cập chủ yếu đến hương vị của các loại trà được làm từ cây Camellia Sinensis và không luận bàn nhiều về trà thảo mộc. Bởi lẽ, các loại trà thảo mộc thường được làm từ nhiều loài hoa/cây khác nhau và phần lớn đều có hương vị tương tự như nguyên liệu của chúng. Với trà thì khác, cùng là lá và búp của cây Camellia Sinensis nhưng có thể tạo nên hàng trăm hương vị khác nhau.
Dưới đây là đặc điểm của 9 hương vị trà phổ biến mà bạn có thể tham khảo:
2.1 Vegetal (hương cỏ cây, tươi mới)
Thuật ngữ về hương vị tươi mới thường được dùng để diễn tả cho sắc xanh, hương thơm thoảng nhẹ và vị thanh tao của trà xanh. Tuy nhiên, chúng có thể được dùng để diễn đạt cho các loại trà có hương vị nhẹ nhàng như: trà vàng, trà trắng và cả trà thảo mộc.
Hương vị tươi mới thường được dùng để diễn tả cho sắc xanh, hương thơm thoảng nhẹ và vị thanh tao của trà xanh (Ảnh: sưu tầm)
2.2 Savoury (vị mặn)
Trà cũng có vị mặn, tương tự như vị của rong biển. Thuật ngữ về trà gọi vị này là umani, thường có ở các loại trà xanh hấp Sencha hay trà xanh Gyokuro Nhật Bản. Đó là hương vị mặn nồng của đại dương, kèm dư vị béo nhẹ, để lại cảm giác tròn đầy.
2.3 Nutty/Toasty (vị ngọt bùi hạt dẻ, hương khói)
Hương vị đặc biệt này thường được tìm thấy ở trà cổ thụ Tà Xùa và trà Oolong rang. Đây là những thức trà có mùi thơm đặc trưng, tựa như hương khói đốt đồng kèm vị ngọt bùi như hạt dẻ nướng.
Cảm nhận được vị ngọt bùi tựa hạt dẻ và hương khói lan tỏa từ trà cổ thụ Tà Xùa (Ảnh: Plantrip Cha)
2.4 Floral (hương hoa)
Khá nhiều loại trà mang trong mình hương hoa, từ nhẹ nhàng đến nồng nàn sâu lắng. Mùi hương ngọt ngào hấp dẫn này phổ biến nhất ở dòng trà Oolong và các loại hồng trà, trà đen.
2.5 Earthy (mùi đất)
Mùi đất là hương vị đặc trưng thường có ở các thức trà lên men sẫm màu như trà đen và trà Phổ Nhĩ. Mỗi thức trà sở hữu mùi đất ở những cấp độ khác nhau và có thể hòa quyện cùng các hương vị khác, cụ thể như: trà Phổ Nhĩ có mùi đất hoặc rêu mạnh và trà đen nổi bật với hương gỗ thông.
Trà Phổ Nhĩ lâu năm gây ấn tượng với mùi đất hoặc rêu mạnh cùng hương vị đậm đà, hậu vị ngọt sâu (Ảnh: sưu tầm)
2.6 Fruity (hương trái cây)
Một số loại trà sở hữu hương vị trái cây tự nhiên vô cùng cuốn hút như: hương mận chín ở Hồng trà cổ thụ Redshan, hương trái cây chín mọng ở trà Đông Phương Mỹ Nhân, hương hoa và trái cây hòa quyện ở trà Oolong Kim Tuyên hay hương trái vải rõ nét trong Măng Trà Rồng Vàng,... Hương vị độc đáo này thường có ở các thức trà sẫm màu và có hàm lượng nội chất dồi dào.
2.7 Sweet (hương vị ngọt ngào)
Rất nhiều loại trà có vị ngọt tự nhiên như: ngọt thanh, êm đằm có mùi mạch nha ở trà đen hay vị mật ong rõ rệt ở trà Oolong Đông Phương Mỹ Nhân. Hậu vị ngọt sâu còn xuất hiện ở các danh trà như: trà Phổ Nhĩ, trà Long Tỉnh, trà Thiết Quan âm, trà Oolong Tứ Quý,...
Trà Long Tĩnh có dự vị ngọt sâu và hương thơm thanh tao, dễ chịu (Ảnh: sưu tầm)
2.8 Mineral (vị khoáng)
Hương vị khoáng chất hiếm hoi xuất hiện trong một số ít loại trà Oolong. So với các hương vị khác thì mùi vị khoáng thường dễ bị lấn át và ít được phát hiện hơn.
2.9 Spicy (vị cay)
Vị cay tự nhiên hiếm khi xuất hiện trong các loại trà được làm từ cây Camellia Sinensis. Thông thường, các loại trà Ấn như masala chai nổi bật với vị cay nồng do được kết hợp với nhiều gia vị và thảo mộc.
Trà masala chai nổi bật với vị cay nồng mạnh mẽ (Ảnh: sưu tầm)
Trên đây là những thuật ngữ miêu tả hương và vị của các loại trà phổ biến. Hương vị ở mỗi loại trà là tổng hòa của các nốt hương, mùi vị khác nhau. Một số loại trà có hương vị thanh thuần đơn giản chỉ chứa đựng 2, 3 nốt hương nhưng một số khác lại có hương vị vô cùng phức tạp. Sự phong phú này sẽ mang đến cho bạn nhiều khám phá và cảm nhận thú vị bên những tách trà.
Đồng hành cùng tình yêu trà, Plantrip Cha là địa chỉ uy tín để bạn chọn mua các sản phẩm trà chất lượng đến từ những vùng trà nổi tiếng tại Việt Nam và thế giới. Thương hiệu chuyên cung cấp các sản phẩm trà thưởng thức thượng hạng, trà nguyên liệu pha chế và các loại trà cụ độc đáo. Các sản phẩm trà từ Plantrip Cha đều đạt chuẩn chất lượng với hương vị nguyên bản đặc trưng, hứa hẹn sẽ mang đến cho bạn những cảm nhận trọn vẹn khi thưởng thức!
